Emmen en omgeving 23-01-2011

We hadden om 08:00 uur de wekker gezet want we zouden om 10:00 uur vertrekken. Deze keer begon de wandeling direct vanuit huis. Zondagmiddag zouden wij visite krijgen, maar omdat we onze zondagse wandeling niet wilden laten schieten  was het dus op tijd op en “vroeg” op pad. 

Klokslag om 10:00 uur stonden we buiten. Het miezerde een beetje en het was 4 graden. Geen weer wat in aanmerking zou komen voor een 9, maar een goede 7 was het wel waard.  Vanuit de Rietlanden liepen wij op het Oranje kanaal aan.

 

Geschiedenis Oranjekanaal

Het 48 km lange kanaal is tussen 1853 en 1861 aangelegd ter ontsluiting van het veengebied ten westen van Odoorn en de Bargervenen, ten oosten van Emmen.

Loopt van Drentsche Hoofdvaart bij Hoogersmilde naar Van Echterenkanaal bij Klazienaveen.                                                 Loopt door de plaatsen:  Oranje, Hijken (op minder dan 1 km), Orvelte, Wezuperbrug, Schoonoord, Odoornerveen, 't Haantje, Westenesch, Emmen met de wijken Noordbarge, Bargeres, Rietlanden en Zuidbarge en Oranjedorp.

Op 12 december 1853 ging bij Hoogersmilde een spade in de grond van Drenthe; dit is het begin van het kanaal dat we vandaag de dag kennen als het Oranjekanaal.

Jasper Klijn was een aannemer uit Assen die enkele kapitaalkrachtige zakenmensen uit Holland bij elkaar bracht en een mooi toekomstperspectief schetste. Klijn hield de rijke heren voor dat als ze de Odoornervenen en enkele andere veengebieden in Zuidoost-Drenthe zouden verwerven, en een kanaal zouden graven richting die gebieden, ze met de turf aldaar veel geld konden verdienen. Ook tijdens het graven van het kanaal zouden ze ongetwijfeld de nodige turf tegenkomen, tevens werd verwacht dat bij graafwerkzaamheden veel zwerfkeien gevonden werden die ook geld in het laatje konden brengen.

De heren waren enthousiast over het verhaal van de Assenaar en richten de Drentsche Veen- en Middenkanaal Maatschappij (DVMKM) op. De totale kosten werden beraamd op bijna 600 duizend gulden, voor die tijd een enorm bedrag voor een dergelijke investering. En dus begonnen in 1853 de werkzaamheden aan wat toen nog het Middenkanaal heette.

Op 26 maart 1854 was het eerste deel van het kanaal gereed en kwamen de investeerders voor de feestelijkheden bij elkaar. Om koning Willem III te eren was aan het hof gevraagd of ze de naam Oranje mochten gebruiken voor hun investering in Drenthe. De koning ging akkoord en daarom werd de naam Middenkanaal veranderd in Oranjekanaal.

Veel meer heugelijke momenten hebben de investeerders niet aan het kanaal beleefd. Het vervoeren en exploiteren van zwerfkeien bleek te duur, en alleen bij Odoornerveen heeft men tijdens graafwerkzaamheden wat turf gevonden.

Maar het grootste probleem waar men tegenaan liep, was de afvoer van het water uit de onontgonnen veengebieden. Door het Middenkanaal te graven, hoopte men namelijk dat het overtollige water van de veenlagen zou afvloeien in het kanaal. Het waterniveau in het kanaal zou hierdoor hoog genoeg komen te staan om ook nog scheepvaart mogelijk te maken.

Helaas is de grond onder het kanaal te hard en te hoog om met de hand uit te graven, waardoor het kanaal niet diep genoeg werd en het water niet van het veen afstroomde. Hierdoor bleef het veen te drassig om turf te steken en het water in het kanaal te ondiep voor de scheepvaart. Om het waterpeil nog enigszins op peil te houden, werden er tal van sluizen aangelegd. Tot overmaat van ramp bleken de oevers van het kanaal moeilijk overeind te houden. Hierdoor waren er extra investeringen nodig die de winstgevendheid alles behalve ten goede kwamen.

Als werkverschaffing is het kanaal in 1923 nog een keer verbreed en uitgediept, maar in de crisisjaren die volgden ging het kanaal er steeds troostelozer uitzien. Op 23 december 1951 heeft de Provinciale waterstaat van Drenthe het beheer overgenomen en kwam er na 99 jaar een einde aan de DVMKM. Het kanaal is in 1976 onttrokken aan het scheepvaartverkeer.

Doordat het kanaal niet meer intensief gebruikt wordt, heeft het zich kunnen transformeren tot een schitterend gebied. De flora en fauna hebben de afgelopen jaren veel ruimte gekregen om zich te ontwikkelen.
Tegenwoordig is het kanaal een toeristische trekpleister en een inspirerende bron voor velen.

Het is mooi om langs te wandelen maar ook een met de fiets is dit prachtig om te doen. Wij hebben het kanaal zo’n 6 km gevolgd en zijn toen via het Noordbargerbos weer richting de Rietlanden gelopen.

Noordbargerbos

Boswachterij Emmen bestaat uit de Emmerdennen, het Valtherbos, het Noordbargerbos en het Oosterbos. De Emmerdennen is één van de oudste bosgebieden van Drenthe en ligt tegen de stad Emmen. Het is een erg gevarieerde stuifzandbebossing met veel reliëf en variatie in boomsoorten. Het Valtherbos en Noordbargerbos zijn in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw aangeplant. In de boswachterij Emmen liggen verschillende hunebedden en karresporen en meer dan 70 grafheuvels.
Staatsbosbeheer heeft in dit gebied een aantal wandelroutes uitgezet die langs de mooiste plekjes voeren. Ze eindigen altijd weer bij het beginpunt en sommige routes zijn ook met elkaar te combineren.

 

Valtherbos

• Onderduikersroute (geel, 3 km). Start: P-plaats, Melkweg, Klijndijk.
• Valtherspaanroute (blauw, 3 km). Start: P-plaats, Keiweg, Emmen.
• Hunebedroute (rood, 3 km). Start: P-plaats, Keiweg, Emmen.

Emmerdennen

• Haantjebakmeerroute (rood, 3 km). Start: P-plaats bij infopaneel, Boslaan, Emmen.
• Hunebedroute (geel, 3 km). Start: P-plaats bij hunebed, Wolfsbergerweg, Emmen.
• Zandmeerroute (blauw, 3 km). Start: P-plaats bij infopaneel, Boslaan, Emmen

Noordbargerbos

• Noordroute (geel, 3 km). Start: P-plaats, Ermerweg, Emmen.
• Zuidroute (rood, 3 km). Start: P-plaats, Ermerweg, Emmen.

Toen wij na 2 uur wandelen bij huis aankwamen, hadden we zo’n 12 km gelopen en waren wij ruim om tijd om ons nog even op te frissen voordat de visite kwam.

Volgende week gaan wij naar Thuringenwald (Duitsland) voor een paar dagen, en gaan daar heerlijk genieten van de mooie bosrijke, en hopelijk ook sneeuwrijke, omgeving.

Tot de volgende keer maar weer.......